Ukrayna ve Rusya arasındaki savaşın önemli bir bileşeni olarak ortaya çıkan İnsansız Hava Araçları (İHA'lar), taraflar arasında stratejik bir rol oynuyor. Ancak, çoğu Çin'de üretilen bu teknolojik araçların ve parçalarının temininde, hem Rusya hem de Ukrayna cephesinde belirgin bir azalma yaşandığı tespit edildi.
Royal United Services Institute (RUSİ) adlı düşünce kuruluşunun bildirdiğine göre, Ukrayna'nın temin ettiği İHA'larında aylık 10 bin adede varan bir azalma gözlemlenmiştir. Çin'de üretilen ticari İHA'lar ve askeri tasarımlar, her iki tarafın da savaş stratejilerinde önemli bir yer tutuyor.
Ukrayna'nın Türkiye'den temin ettiği Bayraktar İHA'larına ek olarak, Rusya'nın İran yapımı İHA'ları kullanması dikkat çekiyor. Ancak, Çin'in 1 Eylül itibarıyla getirdiği uzun menzilli İHA'lar ve parçaları için kısıtlamalar, Çinli şirketlerin ihracat lisansı ve son kullanıcı sertifikası sağlamasını zorunlu kılıyor.
Dünyanın en büyük ticari İHA üreticisi olan DJI, Şubat 2022'de savaşın başlamasının ardından her iki tarafa da İHA satışını durdurmuştu. Ukraynalı gönüllüler ve askerlere göre, Çin'in kısıtlamaları şu ana kadar büyük bir sorun yaratmamış olsa da, gelecekte İHA ve parça temini konusunda zorluklarla karşılaşılmasından endişe ediliyor.
Ukrayna'ya İHA temini sağlayan önemli gönüllü gruplarından Dignitas'tan Lyuba Shypovych, Avrupa depolarındaki stokların tükenmeye başladığını ve geleceğe dair belirsizliklerin bulunduğunu belirtti. Kışın yaklaşmasıyla birlikte, özellikle termal görüntüleme kameralarının büyük bir önem arz ettiği vurgulanıyor.
Ukraynalı gönüllüler, alternatif çözümler arayarak, Batı ya da Ukrayna yapımı İHA'lara yöneliyor. Ukrayna'ya İHA temini için çaba sarf eden gönüllülerden Anatoly Polkovnikov, geleceğe umutla baktığını ve Ukrayna'da üretimin artacağını düşündüğünü ifade etti. İki tarafın da büyük ölçüde İHA'ları kullandığı bu çatışma, bu teknolojinin savaş alanındaki önemini bir kez daha ortaya koyuyor.
