1998 yılında tamamlanan Uluslararası Uzay İstasyonu (UUİ), beklenen ömrünü aşarken, bilim insanları istasyonun kullanımının sona ermesi sonrası senaryolar üzerinde çalışmaya başladılar.
Havacılık ve Uzay Güvenliği Danışma Paneli (ASAP) adlı uzay ajansının bir kuruluşu olan yetkililer, UUİ'nin kontrolsüz bir şekilde atmosfere giriş yapması durumunda insanların güvenliği için endişe duyduklarını ifade ettiler.
Perşembe günü düzenlenen toplantıda, istasyonu yörüngeden çıkarmak için özel bir "uzay römorkörü" inşa edilmesinin zorunlu olduğu vurgulandı.
ASAP Başkanı Patricia Sanders, "UUİ'nin ömrü sona erecektir ve bu günün ne zaman olacağını kestiremeyebiliriz. Ancak istasyonun kontrolsüz bir şekilde yörüngeden çıkmasına izin vermek düşünülemez" dedi.
Sanders ayrıca, "İstasyon oldukça büyük ve Dünya'nın geniş bir bölgesinde insanlar için büyük bir tehlike oluşturabilir. Bir felaketi önlemek istiyorsak, bu için şimdi kaynak sağlanması gerekiyor" şeklinde uyarıda bulundu.
Uzay araçlarının yörüngeden çıkması NASA için yabancı bir konu olmasa da, UUİ'nin boyutu daha büyük bir risk oluşturuyor ve daha fazla hassasiyet gerektiriyor.
Uçtan uca 358 metrelik uzunluğuyla UUİ, düşerse ve atmosferi tek parça halinde aşarsa kolaylıkla bir stadyumu ezebilir.
NASA, UUİ'yi 2030 yılına kadar kullanımdan kaldırmayı planlıyor ve bunun için bir tür römorkör kullanmayı düşünüyor. Bu römorkör, istasyonu atmosfere doğru itecek ve kendisi bu sırada yanarak yok olurken, UUİ parçalarının yerleşimlere uzak bir bölgeye düşmesini sağlayacak.
NASA yetkilileri, römorkörü geliştirmek için yaklaşık 180 milyon dolar ayırıldığını açıkladı. Ancak aslında istasyonun inşa maliyetinin 1 milyar dolara kadar çıkabileceği tahmin ediliyor.
NASA, bu maliyetleri karşılamak için gelecek yılın bütçesinin 27,2 milyar dolara çıkarılmasını talep etti. Ancak Haziran ayında ABD Başkanı Joe Biden tarafından imzalanan 2023 Mali Sorumluluk Yasası, uzay ajansının muhtemelen bütçe kesintileriyle karşı karşıya kalacağı anlamına geliyor.
Sanders, bu kesintilerin gerçekleşmesi durumunda NASA'nın "zor seçimlerle" karşı karşıya kalacağını belirtiyor.