Ukrayna’nın insansız sistemlerinden sorumlu askeri komutanı Vadim Sukharevski, NATO ordularının modern bir insansız hava aracı (İHA) savaşına hazır olmadığını açıkladı.
Ukraynalı general, Rusya ile üç yıldır süren çatışmada her iki tarafın da teknolojik üstünlük için yarıştığını belirterek uyarıda bulundu.
Kiev, Rusya'dan bir adım önde olabilmek için yapay zeka kullanıyor, daha fazla kara drone’u konuşlandırıyor ve Rus insansız hava araçlarını düşürmek için lazerler test ediyor.
Yeni kurulan İnsansız Sistemler Kuvvetleri için donatılan bir ofiste Reuters’a konuşan Sukharevski, 2022’deki işgalin başlangıcından bu yana drone savaşının nasıl büyük bir ilerleme kaydettiğini ve geleneksel savaş doktrinlerini nasıl altüst ettiğini anlattı.
“Gördüğüm ve duyduğum kadarıyla, hiçbir NATO ordusu drone saldırılarına karşı koymaya hazır değil,” diyen Sukharevski, askeri ittifakın insansız hava araçlarının ekonomik avantajını da göz önünde bulundurması gerektiğini söyledi.
“Bu sadece temel matematik. Bir (Rus) Şahed İHA’sını düşüren bir füze ne kadara mal oluyor? Ve onu vurmak için bir gemi, uçak ya da hava savunma sisteminin konuşlandırılması ne kadara mal oluyor?” diye sordu.
Uzun menzilli drone’lar, en basit 'yem' modelleri için sadece birkaç bin dolara mal olabilirken, 'Şahed saldırı İHA’larının on binlerce dolara mal olduğu tahmin ediliyor. Hava savunma önleme füzeleri ise genellikle altı ya da yedi haneli fiyat etiketlerine sahip ve birçok ülkenin bunlardan sınırlı stoğu bulunuyor. Bu da onların kullanımını ekonomik açıdan verimsiz hale getiriyor.
Sukharevski’nin açıklamaları, bazı Avrupa’daki NATO üyelerinin, Ukrayna’daki savaşın uzaması veya tırmanması ihtimaline karşı savunma harcamalarını artırdığı bir dönemde geldi. ABD’nin Ukrayna ve Avrupa’ya desteğinin zayıfladığı bir ortamda, bu çabalar daha da yoğunlaştı.
Savaş alanı evriliyor
Rusya’nın 2022’de Ukrayna’yı işgal etmesinden bu yana insansız hava araçlarının kullanımında büyük bir artış yaşandı.
Ukrayna 2024’te 2,2 milyon küçük birinci şahıs görüşlü (FPV) drone ve 100.000 daha büyük, uzun menzilli drone ürettiğini açıkladı. Rusya ise aynı yıl içinde 1,4 milyon FPV drone üretmeyi hedeflediğini duyurmuştu.
“Şu anda, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Başkomutanı bile hedeflerin yüzde 60’ından fazlasının drone’lar tarafından imha edildiğini söylüyor,” diyen Sukharevski, savaşın geleceğinde İHA’ların taktiksel kullanımının ve buna bağlı olarak teknolojik gelişmelerin belirleyici olacağını söyledi.
Rusya’nın düzenlediği saldırılar sıklıkla yüzlerce drone’dan oluşuyor ve genellikle İran tasarımı Şahed saldırı drone’ları ile çok daha ucuz yem modellerinin bir kombinasyonundan oluşuyor. Bu yem drone’ları, Ukrayna’nın sınırlı hava savunma füzesi stoklarını tüketmek için kullanılıyor.
Ukrayna drone’ları daha verimli bir şekilde düşürmek için kamyonetlere monte edilmiş makineli tüfekler ve askeri havacılık kullanıyor. Kiev ayrıca FPV önleme drone’ları ve lazer silahları gibi alternatifler üzerinde çalışıyor.
Sukharevski, Ukrayna’nın sabit kanatlı drone’ları düşürmek için lazer silahlarını başarıyla test ettiğini ve bunları savaş alanına entegre etmeyi hedeflediklerini belirtti, ancak kesin bir zaman çizelgesi paylaşmadı.
Komutan bir 'ana gemi drone' geliştirdiklerini ve bunun 70 km’ye kadar mesafeye iki FPV drone taşıyabileceğini ardından onları serbest bırakarak bir iletişim istasyonu görevi görebileceğini söyledi.
Ön cephede şu anda binlerce insansız kara aracı bulunduğunu belirten Sukharevski, bunun askerlerin lojistik veya çatışma için tehlikeli bölgelere gitme ihtiyacını azalttığını ifade etti.
Savaş alanında her iki taraf da yoğun elektronik harp tekniklerini kullanarak drone’ların hava bağlantılarını bozmayı amaçlıyor. Bu durum, geleneksel drone’ları kullanışsız hale getirirken, otomatik hedefleme sistemlerine sahip insansız hava araçlarında büyük bir artışa yol açtı.
Bu sistemlerde pilot, drone’un kamerası aracılığıyla hedefi belirledikten sonra yapay zeka drone’u hedefe yönlendiriyor. Ancak saldırı kararının bir insan tarafından verilmesi gerektiğini vurgulayan Sukharevski, Ukrayna’nın ön cephedeki drone birimlerinin en az yarısının bu sistemleri bir şekilde kullandığını ve savaşta kullanılan drone’ların çoğunun bu yöntemi benimseyeceğini düşündüğünü belirtti.
Ukrayna’nın insansız hava aracı birlikleri için gereken mühimmatları tam olarak karşılayamadığını kabul eden Sukharevski, bazı birliklerin kendi mühimmatlarını üretmeye başladığını söyledi. Örneğin bir tugayın ayda 6.000 ila 10.000 mühimmat üretebildiğini belirtti.
“Eğer drone’lar olmasaydı her şey çok daha kötü olurdu. Drone’lar, düşman daha büyük, daha güçlü ve saldırıda olduğunda asimetrik bir yanıt vermemizi sağlayan unsurlar,” diye ekledi. (Euronews)
